Artikel puniki dados
ka-copy nanging elingang nagingin alamat blog
puniki
Sastra
Tembang, Lagu Lawas Sane Nembangang Kaluihan
Ilmu
Pengetahuan dan Tekonologi (IPTEK) punika boya ja sios wantah sarana sane
kaciptayang olih I Manusa maka utsaha ngemudahang ring sajeroning pekaryan.
Sekancan piranti canggih punika sujatinnyane wantah keanggen nulungin ritatkala
iraga molihang pikobet ring makudang-kudang wewidangan. Widang pertanian,
kesehatan, ekonomi, pendidikan, miwah widang-widang sane lianan nika makasami
mangkin merluang pesan napi sane kawastanin teknologi. Kawentenan piranti
teknologi canggih mangkin sekadi oong ring masan sabeh, akeh pisan. Kelih
cerik, lanang wadon, makasami mangkin sampun naanin kawentenan piranti
teknologi ring kehidupan sehari-hari. IPTEK punika mangkin sampun nyangkup
samian krama lan prasida kapolihang ring sekancan genah. Mula saja IPTEK ring
aab jagate sekadi mangkin sane kawastanin zaman globalisasi punika sampun dados
kebutuhan utama.
IPTEK
sane sayan nglimbak punika sekadi lemat mamata kalih. Ring sisi niki madue
pikenoh becik nanging ring sisi lianan madue sekancan iusan kaon. Teknologi
mangkin sampun kasalahgunaaang olih I Manusa kaanggen madaya corah lan mabuat
sane ngawinang ten manut ring sesana. Pornografi, penipuan, pembajakan, nika
wantah akidik conto tingkah laku sane kaawinang olih dampak negatif
globalisasi. Soleh, tingkah ten becik punika mangkin sampun sayan nglimbak setinut
ring teknologi sane taler sayan nglimbak. Satmaka jagate mangkin sampun aor
tanpa wates. Kehanan jagate sekadi mangkin minab sampun ngengsekin manah
mawinan tingkah I Manusa sayan nampekin tingkah buron.
Iusan
kaon saking globalisasi punika masih ngerus sekancan nilai-nilai tradisional.
Makudang-kudang warisan budaya mangkin sayan kidik saka kidik kakasorang olih
piranti teknologi canggih. Ring Bali wenten makudang-kudang seni sane sayan
ical minakadi seni suara utawi tembang. Dumun sastra tembang puniki dados
hiburan nanging mangkin wantah kaanggap lagu lawas. Hiburan sane mangkin punika
sekadi ring televisi ten wenten sane ngangkat sastra tembang minakadi kekawin,
kidung, lan geguritan. Ring BaliTV nika jakti wenten, nanging penontonnyane
kari kidik. Minab mangkin tembang pop, dangdut, rock, R&B, miwah sane
siosan dados konsumsi masyarakat ngentosin sastra tembang punika.
Sujatinne
yening uratiang mangkin tembang-tembang hiburan punika sampun aor liriknyane
lan madue cerita sane nenten becik. Tembang-tembang pop bali sane lirik utawi
video klipnyane ten becik inggih punika “Meli Sambuk di Dawan” olih Dek
Ulik, “Pak Dokter” olih Trio Kirani,
miwah sane siosan. Yening tembang Indonesia minakadi “Ku Hamil Duluan” olih
Tuti Wibowo, “Keong Racun” olih Lissa, “Lakukan Dengan Cinta” olih Mahadewi,
miwah sane siosan. Lan tembang-tembang Internasional masih akeh sane kenten.
Mangkin ring tembang intenasional, video klip lan liriknyane boya ja madue
unsur pornografi kemanten nanging madue ajakan nyembah kala. Kewentenan video klip
sane ngajakin nyembah kala utawi ajaran Illuminati mangkin dados bahan
pembicaraan hangat ring negara-negara barat. Tembang punika minakadi “Judas”
olih Lady Gaga, “S&M” olih Rihanna, lan sane terang-terangan nyihnayang
illuminati punika ring tembang “Die Young” olih Ke$ha sekadi sane kabaosang olih
Kapanlagi.com.
Yening
kawentenan tembange sekadi mangkin tetep nyihnayang kajelean, sinah pacang
ngawinang degradasi moral ring sajeroning krama khususnyane para yowana.
Kramane mangkin akeh utawi kidik sampun keni iusan kaon saking tembang-tembang
hiburan. Minab sampun galahe mangkin ngangkat sastra tembang mangda populer
ring masyarakat. Sastra tembang ring sajeroning krama Bali punika akeh pesan.
Sastra tembang punika boya ja sewates lirik-lirik tanpa arti nanging madue
sekancan peplajahan idup sane keanggen panutan. Nilai-nilai agama ring sastra
tembang punika patut pesan anggen
panutan mangda ngemarginin urip sane becik. Nilai-nilai positif sekadi punika
pastika sukeh pisan kapolihang saking tembang hiburan di masyarakat sane
mangkin.
Ngenenin
indik kabecikan sastra tembang, nglestariang sastra tembang punika dados masih
keanggen nyuaraang utsaha pemerintah ngewentuk pendidikan karakter bangsa. Sane
mangkin pemerintah sampun gencar nyuaraang pendidikan berbasis karakter bangsa
maka utsaha natasin parisolah jadmane sane sumingkin nyihnayang kajelean.
Wenten 18 nilai ring sajeroning upaya nglimbakang pendidikan budaya lan
karakter bangsa sane kawetuang olih Kemdikbud. 18 nilai punika minakadi:
1.
Religius
2.
Jujur.
3. Toleransi
4. Disiplin
5. Kerja Keras
6. Kreatif.
7. Mandiri
8. Demokratis
9. Rasa Ingin Tahu
10. Semangat Kebangsaan
11. Cinta Tanah Air
12. Menghargai Prestasi
13. Bersahabat/Komunikatif
14. Cinta Damai
15. Gemar
Membaca
16. Peduli Lingkungan
17. Peduli Sosial 18. Tanggung Jawab. Sumber:
http://www.menkokesra.go.id (Kemdikbud/Gs).
Sastra
tembang sane madue nilai-nilai luhur pastika maguna pesan ring utsaha
nyuksesang pendidikan berbudaya lan berkarakter. Nanging eksistensinyane ring
masyarakat kantun kirang. Nglestariang sastra tembang ring aab globalisasi
punika sekadi ulam ring tengahing tukad, meled ipun ka ulu nanging arus toyane
sayan ngedeng ka teben. Meled manah iraga nglestariang sastra tembang nanging arus globalisasi ten
prasida kakasorang. Yening sekadi punika, lan margiang utsaha nglestariang
budaya berbasis teknologi. Utsaha-utsaha punika sekadi ngaryanin website sane
nagingin sastra tembang. Mangkin utsaha puniki kabaos efektif pesan lan sampun
akeh sane ngelaksanayang. Yening sastra tembang Bali katelusurin di Google pacang
ngewetuang kirang langkung 120.000 hasil. Wilangan sane asapunika sampun
kawastanin becik pesan. Dumogi utsaha-utsaha sekadi niki sayan akeh mangda
dampak negatif globalisasi dados kakasorang lan utsaha pewangunan karakter
bangsa ngamolihang kasuksesan.
Olih: I
Made Wisnawa